Hàn TIG là gì? Tìm hiểu chi tiết về phương pháp hàn TIG

Trong ngành cơ khí, hàn TIG là một trong những kỹ thuật hàn tiên tiến, được ưa chuộng nhờ khả năng tạo ra mối hàn chính xác, sạch và bền. Để hiểu rõ và chi tiết hơn về phương pháp hàn TIG, bài viết này thiết bị cơ khí Đức Phong sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về hàn TIG, từ nguyên lý hoạt động đến các loại khí hàn TIG phổ biến, nhằm hỗ trợ các kỹ sư và thợ hàn trong việc lựa chọn và sử dụng thiết bị hiệu quả.

Hàn TIG là gì?

Hàn TIG (Tungsten Inert Gas) hay còn gọi là hàn hồ quang điện bằng điện cực không nóng chảy, là phương pháp hàn sử dụng điện cực làm từ vonfram (tungsten) không tiêu hao trong quá trình hàn. Quá trình hàn diễn ra trong môi trường khí trơ (thường là argon hoặc heli) để bảo vệ vùng hàn khỏi sự xâm nhập của không khí, đảm bảo mối hàn không bị oxy hóa hoặc nhiễm bẩn.

Máy hàn TIG có khả năng tạo mối hàn chất lượng cao, đảm bảo tính thẩm mỹ và độ bền cơ học nhờ vào khí trơ. Thiết bị này mang lại độ chính xác cao, an toàn cho người sử dụng và linh hoạt trong việc điều chỉnh cho nhiều loại vật liệu nên được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực công nghiệp.

Tuy nhiên, máy hàn TIG có nhược điểm như tốc độ hàn chậm, tốn nhiều chi phí đầu tư và vật liệu, yêu cầu tay nghề cao, khó khăn khi hàn ở vị trí phức tạp, và chịu ảnh hưởng từ điều kiện môi trường.

Một máy hàn TIG điển hình bao gồm các bộ phận chính như nguồn điện, mỏ hàn, bộ điều khiển, bình khí trơ, dây nối đất, bộ làm mát, bàn đạp chân và que hàn phụ. Khi hoạt động, máy tạo ra hồ quang điện giữa điện cực Tungsten và vật liệu hàn trong môi trường khí trơ bảo vệ.

Máy hàn Tig tuỳ loại có các chức năng:
- Chỉ hàn Tig
- Hàn Tig + que
- Hàn Tig có xung + Que
- Hàn Tig inox, nhôm + Hàn que
- Hàn Tig inox-nhôm có xung + hàn que

Các loại khí hàn TIG

Các loại khí và hỗn hợp khí bảo vệ hàn Tig thường được dùng là: Argon tinh khiết, khí Heli tinh khiết, hỗn hợp khí Argon - Heli, Argon + oxy, hỗn hợp khí Argon - Nitơ,...

Trong tất cả các loại khí hàn Tig thì Argon thường được dùng rộng rãi nhất bởi:

• Argon nặng hơn Heli nên có khả năng bảo vệ tốt hơn. Argon là khí trơ, không màu, không mùi, không độc hại và không phản ứng hóa học với kim loại nóng chảy
• Khí argon giá thành rẻ hơn và dễ điều chế nên nguồn cung luôn có sẵn.

• Tạo hồ quang ổn định và dễ kiểm soát.

• Bảo vệ mối hàn khỏi oxy hóa và tạp chất từ môi trường.

• Phù hợp với nhiều loại kim loại như thép không gỉ, nhôm, đồng và titan.​

Ngoài ra, khi trộn khí Heli vào chung với khí argon thì sẽ tạo nên 1 hỗn hợp khí có khả năng nâng cao nhiệt lượng hồ quang.

Ưu - nhược điểm của hàn TIG

Ưu điểm:

• Mối hàn đẹp, ít bị tung tóe, hàn được các vật liêu mỏng <1.0mm, dễ sử dụng Hàn mọi tư thế và thậm chí người thợ không cần phải là người tay nghề cao cũng có thể làm được. 
• Chất lượng mối hàn được cải thiện, phù hợp với nhiều loại máy hàn cơ giới, hàn tự động, hàn ống được ở nhiều lớp và chiều dày không đồng nhất cũng có thể hàn được.

• Điện cực không bị nóng chảy

• Không bị xỉ do không dùng thuốc hàn

• Nguồn điện tập trung nên nhiệt độ sẽ cao

• Phương pháp hàn Tig được sử dụng bằng tay và tự động hoá được hai khâu cấp dây hàn phụ và di chuyển hồ quang 

• Hàn được cho hầu hết các kim loại và những hợp kim có chất lượng cao.

• Mối hàn sạch và đẹp,không lẫn xỉ và bắn toé.

• Kiểm soát được độ ngấu cũng như là hình dạng vũng hàn.

• Có thể hàn được các tấm kim loại mỏng hoặc dày vì thông số hàn có thể điều chỉnh phạm vi rộng.

Nhược điểm:

• Tốc độ hàn chậm: So với các phương pháp hàn khác, hàn TIG có tốc độ chậm hơn.​

• Yêu cầu kỹ năng cao: Thợ hàn cần có kỹ năng và kinh nghiệm để thực hiện mối hàn chất lượng.​

• Chi phí đầu tư cao: Thiết bị và khí bảo vệ có chi phí cao hơn so với các phương pháp hàn khác.

>> Hữu ích cho bạn:  Hàn là gì? Top 5 phương pháp hàn phổ biến hiện nay

Ứng dụng của hàn TIG trong ngành công nghiệp

Ngành hàng không và vũ trụ

Hàn TIG được sử dụng để hàn các bộ phận quan trọng của máy bay và tàu vũ trụ, như khung máy bay, vỏ thân và các chi tiết chịu lực. Độ chính xác và chất lượng mối hàn cao của phương pháp này đáp ứng được các yêu cầu khắt khe trong ngành hàng không vũ trụ.

​

Ngành ô tô

Trong ngành sản xuất ô tô, hàn TIG được áp dụng để hàn các chi tiết như khung xe, thân xe và các bộ phận bằng kim loại mỏng. Phương pháp này giúp tạo ra các mối hàn chắc chắn và thẩm mỹ, góp phần nâng cao chất lượng và độ bền của sản phẩm.​

Ngành công nghiệp thực phẩm và y tế

Hàn TIG được sử dụng để hàn các thiết bị inox trong ngành thực phẩm và y tế, như bồn chứa, ống dẫn và các dụng cụ y tế. Mối hàn sạch và không có xỉ của phương pháp này đảm bảo an toàn vệ sinh và đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe trong hai ngành này.​

Ngành đóng tàu

Trong ngành đóng tàu, hàn TIG được áp dụng để hàn các chi tiết như thân tàu, vỏ tàu và các bộ phận bằng kim loại mỏng. Phương pháp này giúp tạo ra các mối hàn bền chắc và chống ăn mòn, đảm bảo độ an toàn và tuổi thọ của tàu thuyền.​

Ngành điện tử

Hàn TIG được sử dụng để hàn các linh kiện điện tử nhỏ và tinh vi, đòi hỏi độ chính xác cao. Phương pháp này giúp tạo ra các mối hàn chính xác và đáng tin cậy, đảm bảo hiệu suất và độ bền của các thiết bị điện tử.​

Ngành chế tạo kim loại

Hàn TIG được áp dụng rộng rãi trong ngành chế tạo kim loại, đặc biệt là trong việc hàn các hợp kim thép, kim loại màu và các loại hợp kim của chúng như đồng, gang, nhôm. Phương pháp này giúp tạo ra các mối hàn chất lượng cao, đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật khắt khe trong ngành chế tạo kim loại.

​Các câu hỏi thường gặp về hàn TIG

Trả lời: Hàn Tig là phương pháp hàn bảo vệ bởi khí trơ, thường là khí Ar, Ni. Trong phương pháp này, khí ngoài tác dụng bảo vệ còn có chức năng khác là phối hợp với tia lửa điện để tạo thành vùng hồ quang, tạo nhiệt nóng chảy vật hàn.