Sự khác nhau giữa máy NC và máy CNC

Máy CNC và máy NC đều là 2 dòng máy được thiết kế để tự động hóa quá trình gia công cơ khí. Chính bởi có nhiều điểm giống nhau nên nhiều người nhầm lẫn giữa 2 máy này với nhau, đặc biệt là đối với người mới. Trong bài viết dưới đây, Thiết bị cơ khí Đức Phong sẽ chỉ ra sự khác nhau giữa máy NC và máy CNC, hướng dẫn bạn phân biệt 2 loại máy này một cách chi tiết nhất.

Định nghĩa về NC và CNC

Để phân biệt được máy NC và máy CNC bạn cần phải hiểu được định nghĩa về NC và CNC là gì:

Khái niệm về NC

NC (Numerical Control) có nghĩa là điều khiển số. Theo đó, máy NC điều khiển và hoạt động dựa trên các câu lệnh được cài đặt trong máy, từ đó máy sẽ đọc các câu lệnh và thực hiện gia công.

Trong hệ thống NC, các mạch điện tử đảm nhiệm việc tiếp nhận và xử lý chương trình điều khiển để máy thực hiện gia công theo trình tự đã định sẵn. Tuy nhiên, điểm hạn chế của công nghệ NC là không cho phép thay đổi hoặc mở rộng chức năng điều khiển. Toàn bộ logic điều khiển đã được thiết kế cố định ngay từ đầu, người vận hành không thể can thiệp hay lập trình lại hệ thống. Chính vì vậy, NC chỉ phù hợp với các quy trình gia công đơn giản, ít yêu cầu thay đổi chương trình.

Để nạp một chương trình vào máy NC, cần sử dụng một công cụ hỗ trợ chuyên dụng như băng đục lỗ hoặc băng từ. Nó xử lý từng bước thông tin nhận được từ băng này, thông tin sẽ được lưu trữ trong bộ nhớ của hệ thống điều khiển được gọi là “bộ đệm lưu trữ”. Khi máy làm việc trên một khối lệnh duy nhất, nó sẽ đọc khối tiếp theo từ băng và được lưu trong bộ nhớ đệm của hệ thống điều khiển máy.

Khái niệm về CNC

Được phát triển từ NC, CNC (Computer Numerical Control) là hình thức điều khiển máy CNC bằng máy tính. Vì vậy, CNC cho phép sử dụng bộ vi xử lý bên trong máy tính bao gồm cả bộ nhớ trong để lưu trữ các dữ liệu điều khiển khác nhau. Do đó, người vận hành có thể dễ dàng thay đổi chương trình khi điều khiển. Bằng cách sử dụng các ngôn ngữ lập trình chuyên dụng, máy CNC có thể thực hiện các chức năng gia công một cách hoàn toàn tự động một cách chính xác.

>> Tham khảo bài viết: Lập trình CNC là gì? Tổng quan và hướng dẫn lập trình CNC

So sánh sự khác nhau giữa máy NC và máy CNC

Máy NC (Numerical Control) là loại máy công cụ hoạt động dựa trên một tập hợp các lệnh điều khiển dưới dạng số, chữ cái và ký hiệu, được gọi chung là chương trình gia công. Chương trình này mô tả chính xác chuyển động của dụng cụ cắt và phôi trong quá trình gia công. Ở máy NC truyền thống, chương trình thường được nhập thông qua thẻ đục lỗ, gây nhiều hạn chế trong vận hành và chỉnh sửa.

Trong khi đó, máy CNC (Computer Numerical Control) sử dụng chương trình điều khiển được viết bằng dữ liệu số và chữ và được nhập trực tiếp vào máy tính thông qua bàn phím hoặc thiết bị lưu trữ. Nhờ đó, việc lập trình, chỉnh sửa và tối ưu chương trình gia công trên máy CNC trở nên nhanh chóng và linh hoạt hơn rất nhiều so với máy NC.

Một điểm khác biệt lớn giữa hai loại máy là khả năng chỉnh sửa và lưu trữ chương trình. Với máy NC, việc sửa lỗi hoặc thay đổi chương trình rất phức tạp, phải thay băng hoặc thẻ chương trình và nạp lại từ đầu, dù chỉ thay đổi nhỏ. Ngược lại, máy CNC cho phép người vận hành chỉnh sửa trực tiếp các biến và thông số trong phần mềm, đồng thời lưu trữ chương trình trong bộ nhớ máy để tái sử dụng nhiều lần.

Về vận hành, máy NC yêu cầu người thợ có tay nghề cao và nhiều kinh nghiệm, trong khi máy CNC được tự động hóa cao hơn, giảm phụ thuộc vào kỹ năng người vận hành. Tuy nhiên, chi phí bảo trì của máy NC thường thấp hơn, còn máy CNC có giá thành và chi phí linh kiện thay thế cao hơn, bù lại mang đến hiệu suất, độ chính xác và tính linh hoạt vượt trội trong gia công cơ khí hiện đại.

Dưới đây là bảng so sánh tổng quan:

	Máy NC	Máy CNC
Mô tả	NC là máy được điều khiển bởi một tập hợp các lệnh dưới dạng số, chữ cái và ký hiệu.	CNC là máy được điều khiển bởi sự trợ giúp của chương trình được thiết kế trong máy tính.
Bản chất	NC là hệ thống hoạt động dựa trên phần cứng.	CNC là hệ thống hoạt động dựa trên phần mềm.
Chương trình	Chương trình được đưa vào băng đục lỗ / băng từ.	Chương trình được đưa thẳng vào máy tính bằng bàn phím.
Hoạt động	Không thể chạy máy NC liên tục.	Có thể hoạt động 24/24h.
Độ chính xác	Máy NC có độ chính xác thấp hơn máy CNC.	Máy CNC đem lại độ chính xác gia công cao hơn.
Sửa lỗi	Sửa lỗi chương trình rất phức tạp	Các sửa đổi với chương trình rất dễ dàng.
Giá thành	Giá thành máy NC thấp hơn máy CNC.	Giá thành máy CNC cao hơn so với máy NC.
Tính linh hoạt	Máy NC ít linh hoạt hơn.	Máy CNC có tính linh hoạt cao hơn, đáp ứng nhiều ứng dụng phức tạp.
Kỹ năng	Đòi hỏi người vận hành có tay nghề cao.	Chỉ cần người vận hành có kiến thức về máy và hệ thống máy tính.
Thời gian	Mất nhiều thời gian hơn để thực hiện một tác vụ.	Mất ít thời gian gia công hơn khi sử dụng máy CNC.
Lưu trữ	Không thể lưu trữ chương trình trên máy NC.	Các chương trình có thể được lưu trữ trên máy tính và được sử dụng nhiều lần.

Kết luận

Việc hiểu rõ sự khác nhau giữa máy NC và máy CNC sẽ giúp doanh nghiệp và người làm cơ khí lựa chọn đúng loại máy phù hợp với nhu cầu gia công, ngân sách và định hướng sản xuất. Máy NC phù hợp với các quy trình đơn giản, ít thay đổi, chi phí đầu tư và bảo trì thấp nhưng hạn chế về khả năng lập trình và tính linh hoạt. Ngược lại, máy CNC nổi bật với khả năng lập trình linh hoạt, độ chính xác cao, lưu trữ chương trình và dễ dàng chỉnh sửa, đáp ứng tốt yêu cầu gia công hiện đại, sản xuất hàng loạt và chi tiết phức tạp.

Trong bối cảnh ngành cơ khí ngày càng phát triển theo hướng tự động hóa và gia công chính xác, máy CNC đang dần trở thành lựa chọn tối ưu cho phần lớn doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc lựa chọn máy NC hay CNC cần được cân nhắc kỹ dựa trên quy mô sản xuất, trình độ nhân sự và mục tiêu lâu dài, nhằm đảm bảo hiệu quả đầu tư và năng suất cao nhất. Trên đây là toàn bộ thông tin mà Đức Phong đã gửi đến bạn về 2 loại máy trên, hy vọng rằng những thông tin đó sẽ hữu ích, giúp bạn hiểu rõ hơn và chọn được thiết bị phù hợp cho doanh nghiệp.